Gesprek met deskundigen: ontwikkeling en voordelen van de nieuwe F 1200+
GEZE-oplossingen zijn altijd consequent gebaseerd op de behoeften van architecten, planners, verwerkers, eigenaars en gebruikers. Ook bij de ontwikkeling van de ventilatieaandrijving F 1200+ was deze klantenoriëntatie voor ons van groot belang. In het interview leggen de productmanager Dawina Lebsanft, de ontwikkelingsingenieur Manfred Glänzer en Konrad Specht, teamhoofd Ontwikkeling Ramen, uit hoe de nieuwe raamaandrijving ontstaan is, wat hij allemaal kan en waarom hij de bediening van kamerhoge ramen aanzienlijk vereenvoudigt – en daarmee de ideale aandrijving voor modern, duurzaam geveldesign is.
Al op het eerste gezicht maakt de F 1200+ een zeer hoogwaardige en esthetische indruk. Welke aspecten waren voor u belangrijk bij het design?
De mooie F 1200+ is in iedere RAL-kleur verkrijgbaar en kan zo precies op het bestaande profiel in het gebouw worden afgestemd.
Dawina Lebsanft: De meeste GEZE-producten zijn zo vormgegeven dat ze zo onopvallend mogelijk in de architectuur geïntegreerd worden. Dat is bij de F 1200+ anders. De raamaandrijving moet als esthetisch bedieningselement op het raam zichtbaar zijn en vooral wat zijn hantering betreft voor de gebruiker comfortabel, ergonomisch en intuïtief te begrijpen zijn. Naast zijn taak als raamaandrijving dient de F 1200+ verder als bedieningselement en handgreep, om het raam comfortabel handmatig in de draaistand te kunnen brengen.
Manfred Glänzer: Precies, daarom is de raamaandrijving ergonomisch zo gevormd, hij is naar voren toe gewelfd en loopt naar achteren taps toe.
Konrad Specht: Ook bij de materiaalkeuze hebben wij voor hoogwaardige materialen gekozen. Bovendien is de F 1200+ in verschillende kleuren verkrijgbaar, passend bij het profiel van het raam of de gevel.
Welke bijzondere sterke punten en voordelen bezit de nieuwe F 1200+?
D.L.: Wat dat betreft, enerzijds ongetwijfeld de toepassing zelf, want de F 1200+ is de eerste geautomatiseerde raamaandrijving van GEZE voor bijzonder grote en zware draai-kiep-ramen. Maar vanzelfsprekend kunnen ook grotere standaard ramen of ook raamdeuren eenvoudig, veilig en stil bediend worden, zoals deze bijvoorbeeld te vinden zijn in de woningbouw op balkons. Over het algemeen is de nieuwe raamaandrijving bedoeld voor klanten, die complete gebouwen van meerdere etages willen uitrusten.
M.G.: Iets heel speciaals bij de F 1200+ is de mogelijkheid, het draaien van het raam te kunnen blokkeren, dus alleen het pure kiepen mogelijk te maken. Met onze aandrijving zijn daarvoor zelfs twee mogelijkheden: via de software of mechanisch via een slot op de raamaandrijving. Stelt u zich bijvoorbeeld een openbaar gebouw voor; ter garantie van de gebruiks- en gebouwveiligheid moeten de ramen alleen gekiept, maar niet volledig geopend worden. Maar als het schoonmaakbedrijf komt, dan kan de Facility Manager of de conciërge de draaifunctie door middel van een sleutel heel eenvoudig vrijgeven.
D.L.: Verder beschikt de raamaandrijving over een intuïtief bedieningsconcept. Daardoor geleidt de raamaandrijving de gebruikers bij de bediening en gaan zodoende alleen de toetsen branden, die bij de desbetreffende raamtoestand gekozen kunnen worden. Zo is het bijvoorbeeld uitgesloten dat het gekiepte raam gelijktijdig in draaistand geopend wordt en zo per ongeluk wordt uitgehaakt.
Onze openings-indicator is iets volledig nieuws op de raamaandrijvingenmarkt: de led-weergave laat me visueel zien hoe ver ik mijn raam geopend heb. En natuurlijk wordt ook weergegeven of het raam weer volledig gesloten is.
Konrad Specht, teamhoofd Ontwikkeling Ramen
Naderings- en helderheidssensoren zorgen ervoor dat de verlichting van de knoppen op het juiste moment en met de passende helderheid wordt getoond. © GEZE GmbH
Trefwoord „Smart Building“ – welke voordelen biedt de F 1200+ in dit verband?
D.L: De ventilatieaandrijving kan uitstekend via de IQ box KNX in een gebouwbeheersysteem geïntegreerd worden. Zo kunnen de ramen centraal gestuurd worden. Een aansturing via een gebouwbeheertechniek of ook andere statusmeldingen zijn via de led-weergave herkenbaar. Als de weergave lichtblauw brandt, wordt de raamaandrijving direct door een gebruiker via de knop bediend. Bij donkerblauwe weergave wordt de raamaandrijving juist centraal aangestuurd.
K.S: Het openen en sluiten verloopt daarbij bijna geruisloos. De F 1200+ is actueel de stilste raamaandrijving van GEZE – en dat ondanks de kracht die nodig is om grote en zware ramen te bewegen. In de automatische functie ligt de raamaandrijving met 38 decibel in het fluisterbereik.
D.L.: Door de integratie in de gebouwbeheertechniek kunnen de met de F 1200+ uitgeruste ramen op een bepaald tijdstip of via wind- en regensensoren automatisch sluiten c.q. openen. Daarmee kunnen gebouweigenaars energie besparen: stelt u zich eens voor dat het morgen weer 35 graden Celsius wordt. Dan kunt u in de nacht daarvoor de ramen automatisch kiepen en het gebouw zo van tevoren met natuurlijke ventilatie afkoelen en hoeft er niemand ‘s ochtends meteen de airconditioning in te schakelen.
M.G: En mocht daadwerkelijk de stroom een keer uitvallen, dan biedt onze raamaandrijving altijd nog de optie, de ramen via een inbussleutel ook handmatig te sluiten.
Ondersteunt de F 1200+ ook de barrièrevrijheid van gebouwen?
D.L.: Ja, het aspect van het barrièrevrije gebruik van de ramen met de F 1200+ was voor ons heel belangrijk. De F 1200+ kan zowel verticaal alsook horizontaal gemonteerd worden. Ik heb dus de nodige flexibiliteit om de raamaandrijving zo te positioneren dat ook personen in een rolstoel deze comfortabel kunnen bedienen.
Alle productdetails van F 1200+ leren kennen
Hoe is het project ontstaan om een dergelijke raamaandrijving te ontwikkelen?
K.S.: Het project is begonnen vanuit een concrete klantenbehoefte. Een eigenaar had in zijn gebouw al enkele jaren lang vier- of vijfduizend ramen van onze mechanische beslag F 1200 voorzien. In het kader van een complete renovatie ontstond de wens, deze ramen op de een of andere manier te kunnen automatiseren. Natuurlijk zijn wij deze uitdaging aangegaan en hebben wij een individuele oplossing op basis van onze vergrendelingsaandrijving GEZE Power lock verwezenlijkt. Met deze aanvraag is alles aan het rollen gebracht.
De klantaanvraag en het project hebben ons laten zien dat wij onze productportfolio moeten aanvullen. De F 1200 was en is zeer succesvol, maar de trend gaat in de richting van de automatisering van grote kamerhoge ramen. En dat pleit voor een gemotoriseerde oplossing die comfortabel, intuïtief en veilig bediend kan worden.
Dawina Lebsanft, productmanager RaamtechniekJa, en hoe verliep dan het ontwikkelingsproces?
D.L.: Voordat wij een ontwikkelingsproject starten, voeren wij in het productmanagement een marktanalyse uit. Deze stemmen wij samen met onze internationale verkoop af. Zo was dat ook bij de F 1200+. Want wij hebben allereerst gedetailleerde informatie nodig over het feit of er een klantenbehoefte aanwezig is – nationaal en internationaal. De geanalyseerde vereisten en informatie worden in een bestek verzameld en voorbereid.
M.G.: Ja, deze werkwijze is heel belangrijk. Daarmee wordt exact gedefinieerd wat de nieuwe F 1200+ moet kunnen. Aan de hand van deze basis werd er daarna overgegaan tot het daadwerkelijke ontwikkelingsproces: dat begon daarmee, de vereisten in concepten om te zetten. Bijvoorbeeld moet de raamaandrijving met de gebruiker kunnen “communiceren” en moet de bediening absoluut intuïtief functioneren.
Leer de F 1200+ in de video nog nauwkeuriger kennen
De F 1200+ is consequent volgens de behoeften van de gebruikersgroepen ontwikkeld – en dat internationaal. © GEZE GmbH
Met modern geveldesign wordt gekozen voor kamerhoge raamelementen, die maximaal daglicht en behaaglijkheid in ruimtes scheppen. Voor deze trend is de F 1200 het optimale beslag, waarmee grote en zware draai-kiep-ramen bediend kunnen worden. © GEZE GmbH
En daaruit ontstond vervolgens in de volgende stap een prototype?
K.S.: Precies. Men moet zich dat echter niet als kant-en-klaar product voorstellen. Net als ook bij de meeste andere producten hebben wij afzonderlijke bouwgroepen en componenten van de F 1200+ als prototypes opgebouwd.
D.L.: Met deze prototypes hebben wij daarna ook usability-tests uitgevoerd. Daarbij werd de bediening en de waarneming van de functies geanalyseerd en aan de test-gebruikers bijbehorende vragen gesteld, zoals bijvoorbeeld: “Weten jullie wat jullie moeten doen?“ Of “Hoe zit het met de grootte en helderheid van de weergave?“ De uit deze tests verkregen kennis was zeer nuttig voor de verdere ontwikkeling. Ik vond het interessant hoe de testpersonen de raamaandrijving bediend, geanalyseerd en ondervonden hebben. Op basis van deze feedbacks hebben wij de bediening bijgewerkt, tot wij de beste hantering voor onze raamaandrijving hadden.
M.G.: Ja, en daarnaast hebben wij deels ook heel ver buiten het kader gedacht, bijvoorbeeld aan de bediening van koffieautomaten. Hier hebben wij gekeken en vergeleken: welke buttons branden, hoe wordt de gebruiker geleid, welke interacties vinden er tussen een operator en het product plaats? Zo hebben de meest uiteenlopende producten en toepassingen ons inspirerende impulsen gegeven.
Bij de usability-tests hebben wij deels zeer ver buiten het kader gedacht – en vergeleken: hoe wordt de gebruiker geleid, welke interacties vinden er tussen een operator en het product plaats? Zo hebben de meest uiteenlopende producten en toepassingen ons inspirerende impulsen gegeven.
Manfred Glänzer, ontwikkelingsingenieur RaamtechniekHoe zag daarna de weg van het prototype naar de serie eruit?
K.S.: De weg van de prototype-fase naar het voor serieel gebruik gerede product is nog tamelijk lang. Voor de feitelijke industrialisering is de F 1200+ in de zogenaamde B-monster-validatie voor de eerste keer volledig opgebouwd. Zo konden wij de functionerende raamaandrijving op echte ramen in al zijn aspecten testen. In deze fase gaat het ook erom, aan de in het bestek aanwezige normen te voldoen. Dat was een tamelijk grote uitdaging, want de F 1200+ moet ook aan alle internationale normen voldoen, zodat wij met één product alle markten kunnen bedienen. Ook dat is ons gelukt.
D.L.: Ja, wij hebben een product ontwikkeld, waarop wij zeer trots zijn … nu zijn wij blij dat de raamaandrijving voor de automatisering van grote ramen en daarmee de vormgeving van moderne gevels gereed is.
Mevrouw Lebsanft, meneer Specht, meneer Glänzer – hartelijk dank voor het gesprek!
